Η Κατάρρευση της Βουλγαρίας και η Λήξη του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου στα Βαλκάνια

Ο Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος άρχισε το καλοκαίρι του 1914 στα Βαλκάνια και σχεδόν τέσσερα χρόνια αργότερα, το 1918, τελείωσε επίσης στην ίδια περιοχή, σύμφωνα με ειδικούς ερευνητές. Σημαντική αφορμή για την έκβαση αυτή υπήρξε η κατάρρευση της Βουλγαρίας τον Σεπτέμβριο του 1918.

Στην αρχή του 1918, οι Κεντρικές Δυνάμεις βρίσκονταν σε ευνοϊκή θέση στα κύρια μέτωπα. Στο Δυτικό μέτωπο, ωστόσο, ο πόλεμος είχε πάρει στατική μορφή από το φθινόπωρο του 1914, με αλληλοκατηγορίες και σφοδρές μάχες για την κατάληψη μικρών τμημάτων εδάφους. Τα λασπωμένα πεδία της Φλάνδρας και του γαλλικού Βορρά έγιναν τόποι του θανάτου εκατοντάδων χιλιάδων στρατιωτών. Στο Ανατολικό μέτωπο, η κατάσταση ήταν πιο ευνοϊκή για τους Γερμανούς και τους συμμάχους τους, και η Ρωσία υπέγραψε τη συνθήκη του Μπρεστ-Λιτόφσκ τον Μάρτιο του 1918, που σήμανε την αποχώρησή της από τον πόλεμο.

Με τις γερμανικές μεραρχίες να μεταφέρονται από το Ανατολικό στο Δυτικό μέτωπο, οι Γερμανοί πραγματοποιούσαν μεγάλες επιθέσεις, αλλά δεν κατάφεραν να διασπάσουν τις συμμαχικές γραμμές των Γάλλων και των Βρετανών. Οι σύμμαχοι της Αντάντ, στην προσπάθειά τους να σταθεροποιήσουν την κατάσταση, προχώρησαν σε αναδιοργάνωση της Συμμαχικής Στρατιάς Ανατολής. Ο στρατηγός Marie Louis Adolphe Guillaumat ανέλαβε το καθήκον αυτό, ενώ η μάχη του Σκρα ντι Λέγκεν, στην οποία συμμετείχαν κυρίως ελληνικές δυνάμεις, απέφερε νίκη.

Η κατάσταση στη Βουλγαρία ήταν τεταμένη μετά από χρόνια πολέμου. Η αγροτική παραγωγή είχε πληγεί, και η ηθική των στρατευμάτων ήταν σε χαμηλό επίπεδο. Οι Βούλγαροι, παρά τις αρχικές τους επιτυχίες στον πόλεμο, βρέθηκαν εκτεθειμένοι σε πολιτική κρίση το καλοκαίρι του 1918. Ο νέος ηγέτης Μαλίνοφ έπρεπε να αποφασίσει αν θα συνεχίσει τον πόλεμο ή θα επιδιώξει ειρηνική λύση με την Αντάντ, έχοντας απορριφθεί οι ειρηνικές προτάσεις από τους συμμάχους.

Οι συμμαχικές δυνάμεις επιτέθηκαν στις βουλγαρικές θέσεις τον Σεπτέμβριο του 1918. Οι Βούλγαροι αδυνατούσαν να υπερασπιστούν τις θέσεις τους. Στις 29 Σεπτεμβρίου 1918, αποδέχτηκαν τους όρους ανακωχής που προτάθηκαν από τον Γάλλο αρχιστράτηγο Franchet d’Espèrey. Η συμφωνία περιλάμβανε την εκκένωση των καταληφθεισών περιοχών, τον αφοπλισμό των στρατευμάτων και την αποχώρηση των γερμανικών δυνάμεων.

Η υπογραφή της ανακωχής προκάλεσε σοβαρές αναταραχές στη Βουλγαρία, με τμήματα του στρατού να εξεγείρονται. Ο βασιλιάς Φερδινάνδος, υπό την πίεση των εξελίξεων, κήρυξε στρατιωτικό νόμο και το ίδιο διάστημα παραιτήθηκε, αναλαμβάνοντας την ευθύνη για τις εθνικές καταστροφές.

Πηγή: kathimerini.gr