Όσοι έχουν συμμετάσχει σε καζάνι στην Κρήτη, δηλαδή έχουν παρακολουθήσει την παραγωγή της ρακής σε σπίτια, αυλές ή άλλους χώρους εκτός από αποσταγματοποιεία, θα λέγανε ότι αυτή η διαδικασία μοιάζει με πανηγύρι, μια διονυσιακή γιορτή. Είναι χαρακτηριστικό ότι η παραδοσιακή απόσταξη θα έπρεπε να αναγνωριστεί ως μέρος της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς της Ελλάδας. Στην Κρήτη, ο τόπος αυτός είναι ιδιαίτερα σημαντικός για την κοινωνική συνύπαρξη και τη μοιρασμένη χαρά, αναδεικνύοντας τη διαδικασία απόσταξης ως προτεραιότητα στην πολιτιστική παράδοση, και έπειτα, ως παραγωγική ενέργεια.
Η παραγόμενη ρακή κυκλοφορεί είτε σε εμφιαλωμένη μορφή από επαγγελματίες αποσταγματοποιούς, οι οποίοι καταβάλλουν φόρο 25,5 ευρώ ανά λίτρο άνυδρης αλκοόλης – τον υψηλότερο στην ΕΕ – είτε από διήμερους αποσταγματοποιούς που προσφέρουν χύμα ποσότητες. Ωστόσο, στα καφενεία ή τους χώρους εστίασης που σερβίρουν τη ρακή αυτή, σπάνια υπάρχει η απαραίτητη άδεια και το όνομα του παραγωγού σε εμφανές σημείο, γεγονός που οδηγεί σε νοθείες και φοροδιαφυγή.
Η τσικουδιά, που σερβίρεται συχνά δωρεάν σε αντίθεση με την αξία της, έχει αποκτήσει μια εσφαλμένη εικόνα ως ευτελές προϊόν. Αξιοσημείωτο είναι πως η αλόγιστη κατανάλωση και τα κεράσματα συχνά υποβαθμίζουν την πραγματική αξία του τοπικού αποστάγματος. Ωστόσο, είναι σημαντικό να επαναξιολογήσουμε την ποιότητα της ρακής που επιθυμούμε να πίνουμε, αναγνωρίζοντας τη σημασία της παραδοσιακής παραγωγής.
Δοκιμάσαμε σε τυφλή γευσιγνωσία εννέα εμφιαλωμένες ρακές, κυρίως από οινοπαραγωγούς, με κάποιες να προέρχονται από χαρμάνια σταφυλιών και άλλες να είναι μονοποικιλιακές. Αυτή η νέα κατηγορία ρακών φανερώνει την επιθυμία των παραγωγών να αποδείξουν ότι υπάρχει και μια άλλη premium διάσταση στο προϊόν, εκτός από την παραδοσιακή ταβέρνα. Η γευσιγνωσία πραγματοποιήθηκε στο καφενείο του Ράφτη στο Σπήλι Ρεθύμνου και περιλάμβανε εξαιρετικούς μεζέδες που συνόδευσαν την εμπειρία.
Εδώ αναφέρουμε ορισμένες από τις ρακές που δοκιμάστηκαν:
- Κτήμα Βασιλάκη: Ίσως η πιο ντελικάτη τσικουδιά με ανθικά αρώματα και βοτανικότητα.
- Βιολογική Τσικουδιά Μονή Τοπλού: Με πράσινα αρώματα και ωραία λιπαρότητα.
- KretaRaki: Τυπική γεύση καφενείου.
- N blend: Με γεύση που διακρίνεται για τη στρογγυλή δομή της και νότες από λευκά λουλούδια.
- Τσικουδιά Μανουσάκη: Ξεχωριστό κρητικό απόσταγμα με καθαρή μύτη.
- Αγγελής Λιάτικο και Πλυτό Λυραράκη: Δύο μονοποικιλιακές ρακές με γλυκά στοιχεία.
- 35N Μοσχάτο Σπίνας: Ένα κορυφαίο απόσταγμα με πολύπλοκο προφίλ.
- ZoumbeRAKI: Μια ρακή με γλυκανάλατη γεύση και βοτανικά στοιχεία.
Η διαδικασία γευσιγνωσίας μας έδειξε ότι η κρητική ρακή διαθέτει εξαιρετική ποιότητα και ποικιλία, επιβεβαιώνοντας την αξία της στην Ελλάδα και τη διεθνή αγορά. Πηγή: kathimerini.gr